Naar aanleiding van de Jeugdboekenperiode schreef ik het verslag van jeugdboekenauteur Sjoerd Kuyper die bij Griet Pauwels in gesprek ging in de reeks Paarse Zetelinterviews. Bezoek

https://www.gentleest.be/in-de-kijker/sjoerd-kuyper 

of lees lekker hieronder verder voor het interview :-)

Sjoerd Kuyper sluit deze reeks Paarse Zetelinterviews van De Krook af

29 maart 2021

Op 25 maart interviewde Griet Pauwels jeugdauteur Sjoerd Kuyper in het kader van de Paarse Zetellezingen. Sofie De Braekeleer schreef onderstaand verslag.

Sjoerd Kuyper schreef al op jonge leeftijd. Hij publiceerde zijn eerste gedicht op zijn 16de. Het heette ‘Een 10 voor de tieners’. Sindsdien schreef hij meer dan 50 kinder- en jeugdboeken. Zo zijn er o.a.. de bekende ‘Robinboeken’: een serie over zijn eigen jeugd met als hoofdpersoon de beminnelijke kleuter Robin. Kuyper won verschillende Zilveren Griffels en een Gouden Griffel. Hij schreef onder meer ‘Hotel De Grote L’, een sterk en uitdagend jeugdboek en het jeugdboek ‘Bizar’, waarvoor hij een Zilveren Griffel kreeg. Kuyper staat bekend om de sprankelende lichtheid waarmee hij serieuze onderwerpen aankaart. Ook maakte hij liedjes voor musicals zoals Turks Fruit en werkte hij mee aan Tv-series en poppenspelen. Een aantal van zijn boeken, zoals ‘Het zakmes’ werden verfilmd. In 2014 bundelde hij naar aanleiding van 40 jaar schrijverschap zijn verhalen voor volwassenen. Hij schreef ook poëziebundels voor volwassenen, zoals bijvoorbeeld zijn elfde poëziebundel ‘Het water van de zee’. Zijn taal valt op door het poëtische of door de originele verwoordingen.

Gastvrouw Griet Pauwels vraagt Kuyper hoe hij het coronajaar als schrijver ervaren heeft. Kuyper vertelt dat hij ondanks de aanwezigheid van zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen het jaar als redelijk eenzaam ervaren heeft. Zijn normale routine is ’s ochtends werken en daarna dagelijks naar het dorp om zijn hoofd aan te vullen met ideeën uit het gewone leven. Nu dat niet kan, bemerkt hij een geestelijke dorheid en hoewel hij gewerkt heeft, heeft hij minder geschreven dan anders.

Pauwels polst naar de ontstaansgeschiedenis van zijn eerste werk. Kuyper vertelt dat het een verplichting betrof in de klas. Zijn vader was trouwens zijn leraar en die gaf hem een 6 voor taal en -tot zijn verontwaardiging - slechts een 7 voor het verhaal… want zijn vader had er 3 spelfouten in bespeurd!

Kuypers doorbraak kwam er toen dichter Hans Verhagen zich over hem ontfermde. Kuyper werd uitgenodigd bij De Bezige Bij. Hij kijkt op die periode in 1974 waarin zijn eerste bundel verscheen terug als een periode van feestelijkheden en geluk. Hij had een gesprek met Remco Campert en de directeur en er werd meteen beslist om een bundel van hem uit te geven.

Redelijk snel merkte hij echter dat hij van zijn poëzie niet kon leven. Gelukkig had hij tegen dan zijn vrouw ontmoet die hem de tijd gunde om zich verder te ontwikkelen tot zijn werk rendabeler werd, terwijl zij ondertussen baantjes aannam om in hun onderhoud te voorzien. Tien jaar later was Kuyper zelfbedruipend door zijn vertaalwerk, schrijverschap en zijn televisiewerk voor de jeugd.

In 1990 kwam zijn eerste boekje over ‘Robin’ uit. Deze periode bracht hem succes. Het werd de periode van ‘Het zakmes’ en ‘Josje’. Kuyper merkt op dat dit succes samenviel met de geboorte van zijn kinderen in ’84 en ’86. Hij leerde van de manier van kijken van zijn kinderen en gebruikte hun leuke opmerkingen om zelf betere kinderboeken te schrijven. In Amerika won ‘Het zakmes’ een award. De verhalen van Robin zijn autobiografisch, de gesprekken met en dialogen van de kinderen zijn van zijn kinderen. Naarmate zijn kinderen ouder werden, groeide ook de leeftijd van zijn boeken. Nu recent heeft Kuyper echter weer zin om boeken voor jonge kinderen te schrijven.

Een van de boeken die verfilmd werd, was ‘Hotel De Grote L’. Griet Pauwels vroeg zich af of dit boek zo populair werd door het coming of age concept. Volgens Sjoerd Kuyper heeft vooral de stijl daaraan bijgedragen. Zware onderwerpen doorspekte hij met veel humor. Het boek werd heel populair in Italië. Italiaanse kinderen keken enorm op van de vrijheid die Nederlandse kinderen hadden in de omgang met hun ouders.

In 1994 reisde Kuyper naar Curaçao voor de Kinderboekenweek. Daarna reisde hij door naar o.m. Aruba en Suriname. Deze reizen hadden een grote invloed op zijn leven en werk. De combinatie van de Nederlandse cultuur met de vrolijke, exotische, plaatselijke cultuur boeide hem enorm. Cultuur vindt hij heel belangrijk en hij stopt dit dan ook vaak in zijn boeken.

Griet Pauwels polst naar het in 2019 verschenen ‘Bizar’ dat een Zilveren Griffel won. Op de vraag vanuit welk idee Kuyper met dat boek begonnen is, vertelt die dat hij zin had om met een heel onbevangen blik naar de wereld te kijken. Dat combineerde hij dan met het idee van een meisje van 13 dat zoveel leest dat ze de echte wereld niet meer aankan met zijn chaos. Kuyper vond dat een spannende confrontatie.

Over zijn samenwerking met illustratoren vertelt Kuyper dat de uitgeverij soms kiest, maar soms heeft hij tijdens het schrijven al contact met de illustrator zoals bijvoorbeeld het geval was bij ‘De Duik’. Hij past zich ook vaker aan aan de illustrator dan andersom. Als die een dichterlijke vrijheid toepast, zal Kuyper al vlot iets kleins aanpassen in zijn boek in plaats van erop te staan dat de illustrator zijn tekening wijzigt.

Een paar jaar geleden kwam ‘Kwaaie verhalen van liefde’ uit, een bundel voor volwassenen. Sjoerd Kuyper geeft toe dat hij inderdaad vaak kwaad kan worden als dingen die hem aan het hart gaan misgaan zoals bijvoorbeeld onderwijs of opvoeding.

Op verzoek van Pauwels leest de schrijver het mooie gedicht ‘Jouw hand’ voor.

Op de vraag van Pauwels hoe hij zijn schrijfwerk de volgende jaren ziet, vertelt Kuyper dat er tussen kleuter en puber in weinig boeken waren. Recent heeft hij daar ‘Maantje’ in geplaatst. Dat beviel hem wel, dus is hij van plan nog een aantal boeken over haar te schrijven. Zodoende kunnen jongeren van hun geboorte tot hun 16de blijven lezen in zijn boeken. Ook zijn poëzie blijft altijd komen vertelt hij, dus ook daarvan mogen we in de toekomst nog meer verwachten.

Bekijk hier het interview en lees het dossier.

© Sofie De Braekeleer